Budowa ustnika 1

Ustnik saksofonowy składa się z wielu elementów. Niektóre nie miały polskich odpowiedników nazw. Pozwoliłem sobie kilka zaproponować.

1. Blat, lada. Idealnie płaska część ustnika, do której przylega stroik, przytwierdzony do ustnika za pomocą ligatury.
2. Strop. Wewnętrzna część ustnika pomiędzy deflektorem a komorą. Im wyższy strop – tym jaśniejszy dźwięk, niższy strop – dźwięk ciemny.
3. Szyna czołowa. Przednia krawędź ustnika.
4. Deflektor. Część ustnika bezpośrednio za szyną czołową. Od jego kształtu zależy ciemne lub jasne brzmienie ustnika oraz „brzęczenie” alikwotów.
5. Dziób ustnika. Zewnętrzna, przednia część ustnika od wierzchołka do korpusu ustnika.
6. Otwarcie. Odległość pomiędzy końcówką stroika a szyną czołową ustnika. Większe otwarcie wymaga więcej powietrza wdmuchiwanego do ustnika, mniejsze – mniej powietrza.
7. Trzonek ustnika. Zewnętrzna część ustnika służąca mocowaniu na szyjce (fajce), przechodząca w korpus ustnika, do którego przytwierdza się ligaturę.
8. Kanał wewnętrzny. Otwór w tylnej, wewnętrznej części ustnika, do którego wpasowuje się szyjka z korkiem.
9. Krawędź podłużnicy. Fazowana krawędź podłużnicy otaczająca okienko.
10. Tafla zębowa. Wydzielona w ustniku przestrzeń na opieranie górnych zębów. W ustnikach metalowych wykonana z tworzywa sztucznego.
11. Podłużnica. Specjalnie profilowana część ustnika umożliwiająca wibrację stroika dzięki specyficznemu kształtowi krzywizny otwarcia.
12. Ligatura, maszynka. Element służący do przytwierdzania stroika.
13. Krzywizna otwarcia. Łuk lady ustnika od punktu łamania do szyny czołowej ustnika. Łuk lady jest różny w zależności od marki i rodzaju ustnika. Ma decydującą rolę w odzywaniu się ustnika, jego szybkości reakcji. Łuk lady powinien być jednostajny, stopniowy, płynny, jednakowy i równoległy po obu stronach ustnika.
13. Długość krzywizny otwarcia. Wyrażana w milimetrach odległość od punktu łamania do wierzchołka ustnika. Ten parametr odpowiada za łatwość odzywania się niskich dźwięków saksofonu.
14. Gardło. Miejsce wewnątrz ustnika gdzie komora przechodzi w kanał wewnętrzny. Gardło może mieć różne kształty: okrągłe, półokrągłe, kwadratowe.
15. Rampa. Spodnia strona blatu. Zaczyna się od okienka i pochyla w stronę komory.
16. Krawędź szyny czołowej. Około milimetrowej grubości frez łączący szynę czołową z deflektorem.
17. Wewnętrzna strona ściany. Od piętra do podłużnicy; najczęściej półokrągła lub płaska.
18. Punkt graniczny blatu, punkt łamania. Punkt, w którym rozpoczyna się krzywizna spodniej części ustnika. Ostatni punkt równej lady ustnika.
19. Komora ustnika. Otwarty obszar wewnątrz ustnika, między stropem a kanałem wewnętrznym. Duża komora odpowiada za szeroki, rozpięty dźwięk, mała komora powoduje dźwięk skupiony.
20. Okienko. Obszar ustnika rozciągający się pomiędzy ramionami podłużnicy, blatem i krawędzią szyny.