Ćwiczenia oddechowe
Oddech można ćwiczyć na wiele sposobów. Prawidłowy oddech może być źródłem przyjemności, relaksu, natlenienia tkanek, odprężenia. Należy oddychać lekko i równomiernie. Ćwicząc oddech bez instrumentu, należy zwalniać tempo oddechu i jednocześnie go pogłębiać. Można czerpać powietrze nosem, wypuszczać ustami. Zawsze w przewietrzonej sali lub na świeżym powietrzu. Dla zadęcia, czas trwania oddechu należy wydłużać, ćwicząc go z użyciem spirometru lub poprzez dmuchanie z odległości 20 cm. w lekką kartkę umieszczoną przy ścianie (tak, żeby nie opadła). Dobrze jest też ćwiczyć oddech grając na szyjce odłączonej od saksofonu. |
Nieprawidłowy sposób oddychania może być źródłem licznych zaburzeń – zbyt płytki oddech może powodować chrapanie, krzyki w czasie snu, zmęczenia poranne, częste choroby. U dzieci – szybkie zmęczenia, konieczność robienia przerw przy jedzeniu, słaby rozwój klatki piersiowej czy nawet pogorszenie słuchu (oddychanie przez usta może odkształcać żuchwę, uciskając trąbkę słuchową). Z tych i innych powodów oddychanie należy ćwiczyć, zwłaszcza w okresie rozwoju fizycznego. Ćwiczenia oddechu mają na celu zwiększenie pojemności płuc, wzmocnienie mięśni oddechowych, rozróżnianie faz oddechu, kształtowanie nawyku oddechu przeponowego, mówienie na wydechu a w aspekcie gry na saksofonie – umiejętność gospodarowania oddechem. |
Istnieje kilka typów ćwiczeń oddechowych: 1. Ćwiczenia celowe: – wdech z jednoczesnym szybkim wyrzuceniem rąk do boku – wydech z powolnym przesuwaniem rak aż do ich skrzyżowania na klatce piersiowej, – wdech z jednoczesnym szybkim wyrzuceniem rąk do góry – wydech z powolnym ich opuszczaniem, – wdech z jednoczesnym skrętem tułowia w bok – wydech – powolny powrót tułowia, – wdech podczas podnoszenia tułowia z pozycji skłonu, pochylonej ku dołowi, ze spuszczonymi luźno rękami – wydech – powolny powrót, – pozycja klęczna, dłonie oparte o podłogę, wdech podczas podnoszenia głowy w górę, w kierunku sufitu – wydech – powolny powrót, – ćwiczenia oddechowe z natężonym wydechem – w czasie wydechu mocno dmuchać do lub w kierunku różnych przedmiotów: świec, balonów, słomek, papieru, kwiatów etc.; naśladowanie różnego rodzaju śmiechu. – liczenie na głos w czasie wydechu, – ćwiczenia oddechowe z oporem, poprzez syczenie, gwizdanie, dmuchanie przez ściągnięte usta etc. Oporowany wydech kompensacyjnie usprawnia i pogłębia kolejny wdech. |
2. Ćwiczenia oddechowe wspomagane przez inne osoby (terapeutę, nauczyciela), stosowane są przy obniżonej sprawności układu oddechowego: – pomoc w wyrzucaniu rąk do boku podczas wdechu i ich przytrzymywanie w czasie wydechu, – położenie dłoni na brzuchu ćwiczącego z zamiarem pokonania siły lekkiego nacisku dłoni podczas wdechu – równomierne wydatkowanie powietrza podczas wydechu, – ułożenie dłoni osoby pomagającej po bokach, na dolnych żebrach oddychającego i delikatny ucisk żeber w czasie wydechu ułatwiając jednocześnie pracę klatki piersiowej; – ćwiczenia Kohlarauscha mające na celu mobilizację dolnych płatów płuc z jednoczesnym unieruchomieniem obręczy barkowej. Wykonuje się je przy głębokich zaburzeniach oddechu, u osób spłycających oddech z powodu bólu lub strachu, na przykład po zabiegach operacyjnych z rozcięciem mostka. Ćwiczenia Kohlarauscha wykonuje się na krześle. Należy chwycić oburącz za siedzisko krzesła (unieruchomienie obręczy barkowej) i w tej pozycji wykonać typowe ćwiczenia oddechowe. |