Tuner

Tuner.

Tuner (czytaj tjuner) to urządzenie elektroniczne wskazujące wysokość mierzonego dźwięku. Podziałka tunera pokazuje najczęściej odległość półtonu podzielonego na 100 jednostek, zwanych centami. Centralna część podziałki to punkt wskazujący na wysokość idealnie strojącego dźwięku. Na lewo podziałka -50 centów pokazuje dźwięki niższe, na prawo +50 centów – dźwięki wyższe od punktu centralnego.
Tuner nazywany jest także „stroikiem”. Jako, że dla saksofonisty stroik ma zupełnie inne znaczenie – będziemy unikać tego określenia.

Tuner znakomicie nadaje się do ćwiczenia overtonów, intonacji rejestru altissimo, oraz do grania w warunkach, w których nie można dobrze się nastroić, albo waha się temperatura. Nie należy jednak zbytnio przyzwyczajać się do grania z tunerem. Trzeba ćwiczyć umiejętność samodzielnego strojenia z różnymi instrumentami, w różnych warunkach.
W praktyce muzycznej, czasami przychodzi dostroić się do instrumentu z ledwo słyszalnego odsłuchu, rozstrojonego fortepianu, albo grającego o dwie oktawy niżej basu. W trudnych warunkach przydatnym akcesorium jest, przypinany do czary saksofonu, mikrofon na klipie. Przenosi drgania niezależnie od hałasu otoczenia, umożliwia obserwację stroju podczas gry w zespole.
Tuner nie jest urządzeniem drogim, a przyda się przez wiele lat.

Spośród wielu dostępnych na rynku tunerów, niektóre (zwykle te najtańsze) nie nadają się do saksofonu. Do saksofonu nie nadają się tunery gitarowe, nawet chromatyczne. Czas reakcji, dostosowany do drgania strun, jest zbyt mały dla instrumentów dętych. Taki tuner wskazuje nieprawidłowo lub niekomfortowo.

Istotną cechą tunera jest dioda, zapalająca się przy dźwięku strojącym. Taka dioda świeci się po osiągnięciu dźwięku strojącego, z tolerancją kilku centów. Dioda może mieć pewną bezwładność – wskazywać różnie, nawet dla tunerów tego samego modelu. Dlatego należy sugerować się przede wszystkim wskazaniem wskazówki, później diody.
Wystarczającej jakości tunery zawierają aplikacje smartfonów. Warto wypróbować i porównać kilka z nich.

W zależności od modelu, tuner ma cechy, które w różny sposób przydają się saksofoniście. Oto one, ułożone według przydatności.
Transpozycja (Bb Eb C) – wygodnie dla saksofonistów, jeśli tuner będzie pokazywał dźwięki w stroju Bb lub Eb, odpowiednie dla właściwego saksofonu.
Wejście „in” dla zewnętrznego mikrofonu. Taki mikrofon jest użyteczny podczas sprawdzania stroju instrumentu w czasie grania z towarzyszeniem innych instrumentów.
Wyświetlanie nazwy dźwięku. Dla pewności dobrze jest widzieć nazwę granego dźwięku, zwłaszcza gdy niestrój jest spory.
Podświetlanie skali. Funkcja przydatna w warunkach słabego oświetlenia.
Bypass (out) – przejście sygnału. Przydatne przy nagraniach i nagłośnieniu.
Metronom. Dobrze, jeśli wbudowany w urządzenie metronom można używać jednocześnie z tunerem. Uwaga, używanie tunera jednocześnie z metronomem w niektórych urządzeniach ogranicza funkcje metronomu.
Mikrofon na klipie. Mikrofon przyczepiany do czary saksofonu, zbierający dźwięki nawet w dużym hałasie. Taki mikrofon można zastąpić innym mikrofonem lub nawet tanimi słuchawkami włożonymi w gniazdo „in” tunera (słuchawki działają jak membrana mikrofonu).

Gniazdo zasilania zewnętrznego. Przy częstym używaniu tunera, zwłaszcza z podświetleniem lub metronomu – dobrze, żeby urządzenie posiadało gniazdo zasilania zewnętrznego.
Głośnik – podawanie dźwięków. Ta funkcja jest raczej mało przydatna. Głośniczek tunera podaje dźwięki niskiej jakości, do których trudno się dostroić.
Sygnał dźwiękowy (pik) – krótki sygnał osiągnięcia strojnego dźwięku. Dla saksofonistów nieprzydatny z powodu częstego oscylowania wokół strojnego dźwięku.