Dźwięki alterowane
Oprócz dźwięków odpowiadającym białym klawiszom klawiatury fortepianowej, na saksofonie gra się także dźwięki odpowiadające klawiszom czarnym.
Dźwięki odpowiadające czarnym klawiszom klawiatury to dźwięki alterowane, czyli dźwięki podwyższone lub obniżone chromatycznie za pomocą znaku chromatycznego.
Takie znaki chromatyczne to:
1. Krzyżyk (#), w literaturze anglosaskiej – sharp, podwyższający dźwięk o pół tonu, któremu w nazwie dodaje się końcówkę „is”. Dla przykładu: Fis, Gis, Ais, Eis, His etc.
2. Bemol (♭), w literaturze anglosaskiej – flat, obniżający dźwięk o pół tonu, któremu w nazwie dodaje się końcówkę „es”. Dla przykładu: Es, Des, Ges, As etc.
3. Kasownik (♮), w literaturze anglosaskiej – natural, kasujący (odwołujący, unieważniający) inny znak chromatyczny.
Znaki chromatyczne mogą występować jako przygodne, bezpośrednio przed nutą, wtedy obowiązują od znaku do do końca taktu lub przy kluczach – obowiązują wtedy aż do ich zmiany lub do końca utworu.
Trzeba wiedzieć, że istnieją jeszcze inne znaki chromatyczne (podwójny krzyżyk, podwójny bemol, ćwierćtony), które omówimy w innym miejscu.
D♭1, C♯1
D♭1, C♯1
Mimo różnego zapisu, poniższe trzy przykłady zawierają identyczne dźwięki.
Znaki chromatyczne obowiązują do końca taktu.
Kreska taktowa unieważnia znak chromatyczny.
E♭1-D♯1
G♭1, F♯1
A♭1, G♯1
B♭1, A♯1
To podstawowa aplikatura dźwięku B♭1, A♯1 Należy mieć świadomość, że dźwięki B♭1, A♯1 (1 lub 2) można osiągać także palcowaniem alternatywnym (opisane w innym miejscu).
D♭2, C♯2
D♭2, C♯2
Realizując na saksofonie ten dźwięk nie musisz niczego naciskać. Z powodu ograniczonego kontaktu grającego z instrumentem (saksofon podtrzymywany jest właściwie tylko za pomocą obu kciuków), zaburzona może być stabilność zadęcia, saksofon może „skręcać” w którąś stronę. Należy zwrócić uwagę na luźne ułożenie rąk i optymalne (nie za duże) siły wkładane w proces wydobycia dźwięku.
Oddzielnym zagadnieniem jest barwa dźwięku, która może różnić się od innych dźwięków saksofonu, z powodu małej liczby poduszek zamykającej otwory.
E♭2, D♯2
G♭2, F♯2
G♭2, F♯2
B♭2, A♯2
To podstawowa aplikatura dźwięku B♭2, A♯2 Należy mieć świadomość, że dźwięki B♭2, A♯2 można osiągać także palcowaniem alternatywnym (opisane w innym miejscu).
D♭3, C♯3
Wszystkie nuty skali saksofonu
