Wibrato – ćwiczenia

Jak większość elementów sztuki saksofonowej, wibrato powinno być ćwiczone, wypracowane. Istnieje opinia, że ćwiczenie wibrato jest niepotrzebne, że wibrato „samo przyjdzie”. Takie podejście do wibracji nie jest pozbawione racji. Wibrato maskuje niedoskonałości intonacji i brzmienia. Dlatego w pierwszej kolejności należy doprowadzić do umiejętności grania dźwięków bardzo poprawną intonacją. We wszystkich rejestrach, w zróżnicowanej dynamice, ładną barwą. Dopiero wtedy można zabrać się za ćwiczenie wibracji.
Wibrato powinno być grane świadomie. Muzyk je kontrolujący powinien umieć:
– wibrować dźwięk w dowolnym czasie jego trwania, dla przykładu włączać wibrato pod koniec trwania długiego dźwięku,
– umieć wibrować każdy dźwięk skali saksofonu, także w rejestrach skrajnych,
– wibrować w zróżnicowanych tempach muzycznych,
– wibrować w zróżnicowanej dynamice,
– wibrować ze zmienną częstotliwością,
– umieć zmieniać amplitudę wibrato.
Zaczynamy ćwiczyć wibrato:
1. Przyłóż grzbiet lewej dłoni do podbródka i jednocześnie wypowiedz słowa „łał-łał-łał-łał-łał-łał-łał-łał-…”.
2. Ustaw tempo metronomu zgodnie z tempem wypowiadanych słów. Cztery „łał” na miarę.
3. Powtórz ćwiczenie na szyjce (z ustnikiem i stroikiem), odłączonej od saksofonu. Zagraj na szyjce długi dźwięk i próbuj delikatnym ruchem szczęki uzyskać podobny, jak przy wypowiadaniu „łał-łał-łał-łał-” efekt. Postaraj się grać z metronomem (w tempie wcześniej ustawionym).
5. Ćwicząc w ten sposób, nieznacznie modyfikuj tempo.
6. Zacznij grać w identyczny sposób w środkowym rejestrze saksofonu.

Jeśli te ćwiczenia będą Ci sprawiać trudność, odszukaj ćwiczenia z „obciąganiem” dźwięku (bending notes).

Jeśli powyższe ćwiczenia zostały opanowane, należy doskonalić grę wibrato. Oto kilka ćwiczeń. Dobieraj tempa metronomu do własnych umiejętności.

1. Grając dwie połączone ligaturą całe nuty, wibruj drugą. Ćwicz z metronomem i bez metronomu.

2. Zagraj w poniższy sposób różne gamy. Dostosuj tempo metronomu do umiejętności.

3. Poniższe ćwiczenie zagraj długimi nutami, wibrując zapisane rytmy. Ćwicząc z metronomem, postaraj się zagrać w podany sposób różne gamy.

4. Ćwicz etiudy ósemkowe, wibrując bez przerwy wszystkie nuty.
5. Poproś kogoś o znaki (na przykład dłonią). Na znak włączaj – wyłączaj wibrato. To ćwiczenie ma za zadanie nabycie umiejętności świadomego kontrolowania wibrato.
6. Ćwicz długą nutę wibrato ze skrajnie dużą amplitudą i stopniowo zmniejszaj amplitudę.
7. Ćwicz długą nutę wibrato ze skrajnie małą amplitudą i stopniowo zwiększaj amplitudę.
8. Ćwicz wibrato ze skrajnie dużą częstotliwością okresu. W pulsie i bez pulsu.
9. Powtarzaj powyższe ćwiczenia w skrajnych rejestrach saksofonu.