Wartości nut i pauz

Współczesna notacja muzyczna wykształciła się na przełomie siedemnastego i osiemnastego wieku. Najważniejszym elementem notacji jest główka nuty, określająca czas jej trwania, a poprzez położenie na pięciolinii – wysokość. Najdłuższą obecnie używaną wartością jest cała nuta. W przeszłości (na przykład w notacji menzuralnej) używane były dłuższe wartości nut: maxima, longa, brevis.

Cała nuta zawiera w sobie cztery ćwierćnuty. Liczymy ją do czterech (raz, dwa, trzy, cztery).
Nuty dłuższe od całej nuty obecnie zapisujemy używając ligatury. Jest to łuk, którym spięte są pary nut o tej samej wysokości. Należy je wykonywać tak, jakby była to jedna nuta o sumie ich długości.
Dwie połączone ligaturą całe nuty liczymy dwa razy po cztery: 1,2,3,4, 1,2,3,4.

Pauza całonutowa

Pauza całonutowa (czwarty takt przykładu) jest graficznym symbolem określającym czas trwania ciszy. Pauza całonutowe trwa tyle, ile trwa cała nuta.

Półnuta

Półnuta ma czas trwania połowy całej nuty. Liczymy ją do dwóch. Jeśli metrum wynosi cztery czwarte (cztery ćwierćnuty), w takcie jest miejsce na dwie półnuty.

Pauza półnutowa

Pauza półnutowa jest graficznym symbolem określającym czas trwania ciszy. Pauza półnutowa trwa tyle, ile trwa półnuta. W tym ćwiczeniu, dla pewności, zaznaczono oddech w czasie trwania pauzy. Zwykle oddechu takiego nie zaznacza się.

Weź oddech we właściwym miejscu. Graj legato we właściwych miejscach.

Ćwierćnuty

Ćwierćnuta jest nutą trwająca jedną czwartą całej nuty lub połowę półnuty.

Pauza ćwierćnutowa

Pauza ćwierćnutowa jest graficznym symbolem określającym czas trwania ciszy. Pauza ćwierćnutowa trwa tyle, ile trwa ćwierćnuta.

Ósemka

W notacji muzycznej nutą o połowę krótszą od ćwierćnuty jest ósemka. Zatem czas półnuty to czas czterech ósemek. Całą nutę wypełnia osiem ósemek.

Ósemka jest notowana jako owalna, zaczerniona główka z prostą pionową laską i jedną chorągiewką (2). Pauza ósemkowa trwa tyle co jedna ósemka (1). Grupy ósemek notuje się łącząc je poziomą belką (3,4). Jeśli grupa ósemek występuje powyżej B(♮) – zapisujemy ją laskami do dołu, jeśli poniżej B(♮) – laskami do góry.
W zależności od przewagi położenia główek notujemy je w górę lub w dół (5,6).

Szestnastka, pauza szestnastkowa

Szestnastka jest nutą o połowę krótszą od ósemki. Zaznacza się ją za pomocą czarnej główki i podwójną chorągiewką, lub w grupie – podwójnymi belkami poziomymi.

Trzydziestodwójka, pauza strzydziestodwójkowa

Trzydziestodwójka jest nutą o połowę krótszą od szestnastki. Zaznacza się ją za pomocą czarnej główki i potrójną chorągiewką, lub w grupie – potrójnymi belkami poziomymi.

Sześćdziesięcioczwórka, pauza sześćdziesięcioczwórkowa

Sześćdziesięcioczwórka jest nutą o połowę krótszą od trzydziestodwójki. Zaznacza się ją za pomocą czarnej główki i poczwórną chorągiewką, lub w grupie – poczwórnymi belkami poziomymi.

Stodwudziestoósemka, pauza stodwudziestoósemkowa

Stodwudziestoósemka jest nutą o połowę krótszą od sześćdziesięcioczwórki. Zaznacza się ją za pomocą czarnej główki z pięcioma chorągiewkami, lub w grupie – pięcioma belkami poziomymi.

Kropka obok nuty

Kropka obok nuty przedłuża wartość nuty o połowę jej wartości.

W literaturze muzycznej spotyka się zapis nut z dwiema (rzadziej), trzema (rzadko), a nawet czterema kropkami (bardzo sporadycznie). Każda z nich przedłuża wartość nuty o kolejną połowę.