Interwały
Jeśli wybierzesz sobie dwa różne klawisze fortepianu, to między nimi będzie jakaś odległość. Tę odległość nazywamy „interwałem”. Odległość między sąsiadującymi klawiszami, czarnym i białym, lub między E-F (także B-C) nazywamy półtonem lub sekundą małą. Odległość dwóch sąsiadujących półtonów tworzy interwał całego tonu, nazywany także sekundą wielką. W ten sposób, rozszerzając odległości o kolejne półtony, otrzymujemy kolejne interwały. Interwały są ważne dla wielu zagadnień, dlatego trzeba się ich nauczyć na pamięć. Poniżej zestawienie interwałów.
Interwał | Liczba półtonów | Ozn. liczb. | Symbol | Przykład (w górę) |
pryma czysta | 0 | 1 | 1cz. | A♭-G♯ |
sekunda mała | 1 | 2> | 2m. | E-F |
sekunda wielka | 2 | 2 | 2w. | D-E |
tercja mała | 3 | 3> | 3m. | D-F |
tercja wielka | 4 | 3 | 3w. | F-A |
kwarta czysta | 5 | 4 | 4 | D-G |
tryton | 6 | 4<, 5> | 4zw., 5zm. | F-B(♮), C-G♭ |
kwinta czysta | 7 | 5 | 5cz. | D-A |
seksta mała | 8 | 6> | 6m. | D-B♭ |
seksta wielka | 9 | 6 | 6w. | E♭-C |
septyma mała | 10 | 7 | 7m. | C-B♭ |
septyma wielka | 11 | 7< | 7w. | C-B(♮) |
oktawa czysta | 12 | 8 | 8cz. | C1-C2 |
Tryton jest nazywany także kwintą zmniejszoną lub kwartą zwiększoną.
Należy mieć świadomość, że istnieje więcej interwałów: interwały większe od oktawy, (nona, decyma, undecuma, oktawa+tryton, duodecyma, tercdecyma, kwartdecyma, kwintdecyma).
Interwały dzielą się na także różne grupy pod względem swoich właściwości: konsonanse i dysonanse, melodyczne i harmoniczne, zmniejszone i zwiększone (alterowane) i inne.
Odległości większe niż dwie oktawy określamy poprzez podanie liczby oktaw i interwału, na przykład „trzy oktawy i kwarta”.